Mitral kapak prolapsusu, kalbin sol atriumundan sol ventriküle giden kan akışını kontrol eden mitral kapak adı verilen bir yapıda meydana gelen bir durumdur. Genellikle kalpte bir anormallik olmadığı halde mitral kapağın düzensiz ve anormal bir şekilde hareket etmesi sonucunda ortaya çıkar.

Mitral kapak prolapsusu, belirtiler açısından çoğu kez belirti vermeyen bir durumdur. Ancak çoğu kişide kısa süreli kalp çarpıntısı, göğüste hafif bir ağrı ya da rahatsızlık, halsizlik, çabuk yorulma, nefes darlığı, baş dönmesi, bayılma hissi gibi semptomlar görülür. Bu nedenle mitral kapak prolapsusu teşhis edilirken çoğu kez fizik muayene yapılır ve hastaların şikayetlerine bakılır.

Mitral kapak prolapsusu tanısı, fizik muayene bulgularının yanı sıra, elektrokardiyogram (EKG), ekokardiyogram (EKO), Holter monitorizasyonu, stres testleri gibi görüntüleme yöntemleri ile konulabilir. Tedavi yaklaşımları, belirtilerin şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir. Çoğu vakada, mitral kapak prolapsusu tedavi edilmesine gerek kalmadan düzenli takip edilir.

Mitral Kapak Nedir ve Prolapsusu Nedir?

Mitral kapak, kalbin sol kulakçıklarını sol ventriküle bağlayan bir kapaktır. Kapak mitral valf olarak da adlandırılır. Kapakta meydana gelen prolapsus ise kapak yapısında bir problem olduğunu gösterir. Normalde kapak daralıp açılırken, prolapsus görülen bir kapak sarkar ve bu da kanın geriye kaçmasına neden olabilir.

Prolapsusu olan kişiler genellikle hiçbir belirti göstermezler ancak bazı durumlarda çarpıntı, göğüs ağrısı, nefes darlığı, yorgunluk, baş dönmesi gibi semptomlar görülür. Bu semptomlar diğer kalp hastalıklarında da görülebildiğinden dolayı doğru tanı için ayrıntılı bir muayene yapılması gereklidir.

Genellikle kalp ultrasonu veya echocardiography testi ile prolapsus teşhisi konulur. Bu testler, kapak yapısının ve mitral valfin fonksiyonunu inceler. Ayrıca fizik muayene de önemli bir rol oynayabilir. Mitral kapak prolapsusu olan kişilere yakın takip önerilir, çünkü belirti vermeyen bazı durumlarda bile kalp yetmezliği gelişebilir.

Belirtileri ve Tanısı

Mitral kapak prolapsusu belirtileri her zaman belirgin olmayabilir. Bazı insanlarda herhangi bir belirti ortaya çıkmazken, bazıları belirtiler yaşar. En yaygın belirtileri şunlardır:

• Kalp atışlarında düzensizlik
• Kalp çarpıntısı
• Göğüste sıkışma hissi
• Nefes darlığı
• Çarpıntılı kalp atışları
• Yorgunluk

Mitral kapak prolapsusu tanısı için fizik muayene, ekokardiografi, Doppler ultrasonografi, elektrokardiyografi (EKG) ve Holter monitor testleri kullanılır.

Fizik muayene sırasında doktor kalbinizi dinleyerek belirtileri kontrol eder. Ekokardiografi ve Doppler ultrasonografi, kalp ve mitral kapakların görüntülerini oluşturmak için kullanılan non-invazif testlerdir.

Elektrokardiyografi (EKG), kalbin ritim ve duvar hareketlerini ölçmek için kullanılan bir testtir. Holter monitor testi ise kalp atışlarını 24 saat boyunca takip etmek için kullanılan bir testtir.

Bu testlerin sonuçlarının birleştirilmesi, doktorların mitral kapak prolapsusu tanısı koymalarına yardımcı olur.

Fizik Muayene Bulguları

Mitral kapak prolapsusu hastalarında fizik muayene bulguları hafif olmakla birlikte, dikkatlice dinlendiğinde saptanabilmektedir. En belirgin bulgu, kalp atışlarının normalin dışında bir ritimle duyulmasıdır. Ayrıca, kalp kasılmalarının ritimleri değişkenlik gösterebilir. Hastalarda sol karotid arterde bulunan nabızda ciddi bir eşzamanlı farklılık yani pulse deficit görülebilir. Fizik muayene sırasında, hastaların kalbinin çarpıntılı hissettirici bir şekilde atmanın yanı sıra (palpitasyon), ritim bozukluğu, düzgün olmayan kalp kasılmaları ve kalp seslerinde değişiklikler saptanabilir.

Fizik muayene bulguları, hastalık ilerledikçe şiddetlenebilir. Mitral kapak prolapsusunun bir sonucu olarak, hastalarda sol ventrikül hipertrofisi veya kalp büyümesi meydana gelebilir. Bu durumda, muayene sırasında daha belirgin bulgular (örneğin, geniş çapta bir kalp sınırı) gözlenebilir.

Diğer bir önemli belirti ise "jant" adı verilen bir murmurdur. Murmur, kalbin üflemesi gibi bir seslidir ve genellikle mitral kapak prolapsusu hastalarının sadece %80'inde duyulur. Murmur, kalp kasılmalarının dönüş hareketleri nedeniyle oluşur ve bazen hastaların nefes almalarına veya vücut pozisyonlarına bağlı olarak değişebilir.

Sonuç olarak, fizik muayene ile mitral kapak prolapsusu tespit edilebilir. Hastalarda kalbin anormalliği ile ilgili düzenli olarak doktora başvurmaları önerilmektedir.

Diğer Belirtiler

Mitral kapak prolapsusu hastalığı, doğru teşhis ve tedavi edilmediği takdirde kalp hastalıklarına yol açabilecek ciddi bir durumdur. Mitral kapak prolapsusu dışında hastalarda ara sıra gözlemlenen diğer belirtiler de mevcuttur:

• Çarpıntı
• Göğüs ağrısı veya rahatsızlık hissi
• Nefes darlığı
• Bulantı
• Yorgunluk hissi
• Baş dönmesi veya bayılma hissi
• Kulak çınlaması
• Gözlerde kararma

Diğer belirtilerin çoğu, kalp atım hızındaki değişimlerden kaynaklanır. Bu belirtiler genellikle son derece rahatsız edicidir ve hastanın günlük aktivitelerini etkileyebilir.

Bu belirtilerin birçoğu mitral kapak prolapsusu hastalığı ile ilişkilidir ve kalp hastalıkları ile mücadele eden hastalarda sıklıkla görülür. Bu nedenle, bir veya daha fazla belirtinin fark edilmesi halinde, acil bir kalp muayenesi yapılması tavsiye edilir.

Komplikasyonlar

Mitral kapak prolapsusu kalpte birçok soruna neden olabilir. Bu komplikasyonlar genellikle mitral kapakla ilgili anormal şekil ve hareketlerden kaynaklanır. Mitral kapak prolapsusu olan kişilerin yaşadığı potansiyel riskler arasında kalp yetmezliği, kalp çarpıntısı, bakteriyel enfeksiyonlar ve hatta felç yer alabilir.

Mitral kapak prolapsusu kalpte geriye doğru kan akışını artırabilir, bu da kalbin normalden daha fazla çalışmasına neden olur. Bu aşırı çalışma, kalp kaslarının zayıflamasına ve kalp yetmezliğine neden olabilir.

Bakteriyel endokardit, mitral kapak prolapsusu olan kişiler için potansiyel bir risktir. Endokardit, kalp kapakları dahil olmak üzere kalbin iç kısmını enfekte eden bir bakteriyel enfeksiyondur. Mitral kapak prolapsusu olan kişiler, normal insanlara göre bu enfeksiyona daha yatkındır.

Temel olarak, mitral kapak prolapsusu olan kişilerin kalpleri normalden daha fazla çalıştığından, bu durum zaman içinde kalp kaslarındaki tahribatı arttıran ve sonunda kalp yetmezliği gibi daha ciddi komplikasyonlara yol açan bir risk faktörüdür. Ancak bakteriyel endokarditi de içeren diğer komplikasyonlar da göz önünde bulundurulmalıdır.

Kalp Yetmezliği

Mitral kapak prolapsusu, mitral kapakta yaşanan anormallik sonucu meydana gelen bir kalp rahatsızlığıdır. Bu rahatsızlığın kalp yetmezliğine sebep olabilmesi mümkündür.

Kalp yetmezliği, kalbin yeterince kan pompalayamaması sonucu vücudun ihtiyaç duyduğu oksijen ve besin maddelerinin yeterince taşınamaması durumudur. Mitral kapak prolapsusu olan kişilerde, mitral kapakta yaşanan anormallikler kalbin yeterince kan pompalayamamasına yol açabilir ve bu durum da kalp yetmezliğine neden olabilir.

Kalp yetmezliğinin belirtileri arasında nefes darlığı, öksürük, ödem, yorgunluk, halsizlik vb. bulunmaktadır. Kalp yetmezliği, zamanında teşhis edilip tedavi edilmezse ciddi sonuçlara yol açabilir. Özellikle günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirememe veya kalp krizi geçirme gibi sonuçlarla karşılaşılabilmektedir.

Mitral kapak prolapsusu olan kişilerin kalp sağlıklarını yakından takip etmeleri önerilmektedir. Kalp sağlığını korumak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, düzenli olarak egzersiz yapmak, sigara içmemek ve düzenli kalp kontrollerinden geçmek önemlidir.

• Belirtileri:
• Nefes darlığı
• Öksürük
• Ödem
• Yorgunluk
• Halsizlik
• Tedavisi:
• İlaç tedavisi
• Cerrahi müdahale

Eğer mitral kapak prolapsusu olan kişi kalp yetmezliği belirtilerinden herhangi birini hissederse, en kısa sürede doktora başvurarak gerekli tedaviyi almaya başlamalıdır.

Bakteriyel Endokardit

Mitral kapak prolapsusu, kalp kapakçığındaki bir anormallik nedeniyle blokaj oluşarak kanın geri akışını engelleyemediği durumlar için kullanılan bir terimdir. Bu durum, tek başına zararsız olsa da, bazı durumlarda kalp kapakçığındaki deformasyonlar, bakteriyel enfeksiyonlara karşı hassasiyeti arttırabilir.

Bakteriyel endokardit, kalp kapakçıklarının ve kalbin duvarlarının enfeksiyonudur. Endokardit, bakteriyel enfeksiyonlar gibi faktörler ile tetiklenebilir. Prolapsus olan bireyler, kalp kapakçığındaki deformasyonlardan ve damar çeperindeki hasarlardan kaynaklı olarak enfeksiyonlara karşı daha hassas hale gelebilirler.

Bakteriyel endokarditin en yaygın belirtileri arasında ateş, şiddetli üşüme atakları, göğüs ağrıları, halsizlik, nefes darlığı, kalp atışlarındaki düzensizlikler ve kanamalar yer almaktadır.

Mitral kapak prolapsusu olan hastaların, bakteriyel endokardit riskini azaltmak için aşağıdaki yöntemleri uygulamaları önerilir;

• Düzenli olarak ağız hijyeni uygulamak
• Ağız içi yaraların tedavisi için gerekli önlemleri almak
• Bakteriyel enfeksiyonu önleyici ilaçlar almak

Bakteriyel endokardit için en etkili tedavi yöntemi, hastanın durumuna ve enfeksiyonun tipine bağlı olarak değişebilir. Hastaların tedavisini düzenli bir şekilde takip etmeleri, enfeksiyonun kalbin diğer bölgelerine yayılmasını önleyebilir.

Tedavi Yaklaşımları

Mitral kapak prolapsusu genellikle tedavi edilebilen bir durumdur. Ancak tedavinin yöntemi, hastanın semptomlarına, kalp yapısına ve mitral kapaktaki hasarın derecesine bağlıdır. Bu nedenle, her hasta için farklı bir tedavi yaklaşımı tercih edilebilir.

İlaç tedavisi, mitral kapak prolapsusu olan hastaların semptomlarını giderebilir ve kalp yetmezliği riskini azaltabilir. Beta blokerler kalp atış hızını yavaşlatarak ve kan basıncını düşürerek kalbin yükünü hafifletir. Antiaritmik ilaçlar kalp ritmini düzenleyebilir ve kan pıhtıları oluşumunu önleyebilir. Kan pıhtılarını önlemek için antikoagülan ilaçlar kullanılabilir.

Ciddi mitral kapak prolapsusu durumlarında, cerrahi müdahale gerekebilir. Mitral kapak tamiri veya değiştirme ameliyatları, kalp cerrahlarının tercih ettiği yöntemlerdir. Ameliyat sonrası iyileşme süreci, hastanın genel sağlık durumuna, cerrahi müdahalenin türüne ve uygulama yöntemine bağlı olarak değişebilir.

Hafif mitral kapak prolapsusu olan hastalar genellikle semptomatik değillerdir ve tedavi gerektirmezler. Ancak belirtiler meydana gelirse veya kalp yapısında hasar oluşursa, tıbbi müdahale gerekli olabilir.

Tedavinin nihai amacı, hastanın semptomlarını azaltmak, kalp sağlığını korumak ve komplikasyonların önüne geçmek için mitral kapak prolapsusunun yol açabileceği tüm riskleri en aza indirmektir. Bu nedenle, hastaların sağlık durumunu ve semptomlarını düzenli olarak takip etmeleri gereklidir.

İlaç Tedavisi

Mitral kapak prolapsusu tedavisinde ilaç tedavisi bir seçenektir. Ancak tedavinin tipi ve şekli her hastada farklılık gösterir. İlaç tedavisiyle amaçlanan, belirtilerin hafifletilmesi ve kalp damar hastalıklarına bağlı olarak görülebilecek komplikasyonların önlenmesidir.

Kullanılabilecek ilaçlar arasında beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri, ACE inhibitörleri ve diüretikler yer alır. Beta blokerler, kalp atış hızını yavaşlatır ve kan basıncını düşürür. Kalsiyum kanal blokerleri, kalp damarlarının genişlemesini sağlar ve kan basıncını düşürür. ACE inhibitörleri, kan basıncını düşürürken, diüretikler ise vücuttan su atılımını teşvik eder.

İlaç tedavisi, hastanın semptomlarını hafifletmek için uzun süreli bir tedavi olabilir. Ancak, her hastanın tedavisi farklı olduğu için, ilaç tedavisiyle birlikte düzenli kontroller de yapılmalıdır. Kontroller sayesinde hastalığın ilerleme durumu takip edilir ve ilaç dozları ayarlanır. Tedavi sırasında doktorunuzun önerilerine uymak ve ilaçları düzenli olarak almak son derece önemlidir.

Cerrahi Tedavi

Mitral kapak prolapsusu tedavisi, hastanın semptomlarına ve kalp fonksiyonlarına bağlı olarak değişebilir. Bazı durumlarda, cerrahi tedavi gerekli olabilir. Cerrahi işlem sırasında, hasarlı mitral kapak tamir edilir veya değiştirilir. Ameliyat öncesi, hastanede kalp testleri ve incelemeleri yapılarak, cerrahi tedavinin ne kadar riskli veya uygun olduğu belirlenir.

Genellikle, cerrahi tedavide iki seçenek mevcuttur: Mitral kapak tamiri veya değiştirme. Mitral kapak tamiri, hasarlı kapak yapısının onarılmasını içerir ve genellikle kalp fonksiyonlarının iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Ancak, kapak tamiri her zaman mümkün olmayabilir ve kapak değiştirme gerekebilir.

Kapak değiştirme işlemi, hasarlı kapak yapısının tamamen değiştirilmesiyle gerçekleşir. Mevcut kapak yerine biyolojik veya mekanik bir kapak takılabilir. Biyolojik kapaklar, genellikle domuz veya ineğin kapak dokusundan yapılır ve vücut tarafından daha iyi kabul edilirler. Ancak, biyolojik kapaklar daha az dayanıklıdır ve ömür boyu değiştirilmeye ihtiyacı olabilir. Mekanik kapaklar ise uzun ömürlülükleri ile bilinir, ancak vücuttan yabancı bir materyal olduğu için kan pıhtılaşmasına neden olabilir ve bu nedenle düzenli olarak kan sulandırıcı ilaç kullanmayı gerektirir.

Cerrahi tedavi, mitral kapak prolapsusu için en ciddi tedavi yöntemlerinden biridir ve öncesi ve sonrası için uzun bir iyileşme süreci gerektirir. Cerrahi tedavinin riskleri ve yararları her hastaya göre değişir ve doktor tarafından özenle değerlendirilmelidir.

Sık Sorulan Sorular

Mitral kapak prolapsusu hakkında merak edilen sorular ve yanıtları şu şekildedir:

• Mitral kapak prolapsusu tehlikeli midir?
  Mitral kapak prolapsusu genellikle tehlikeli değildir ancak nadir durumlarda kalp yetmezliğine veya bakteriyel enfeksiyonlara yol açabilir.
• Mitral kapak prolapsusu kalıtsal mıdır?
  Mitral kapak prolapsusu kalıtsal faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir fakat çoğu zaman sebebi bilinmemektedir.
• Mitral kapak prolapsusu hamilelikte sorun yaratır mı?
  Genellikle hamilelik sırasında mitral kapak prolapsusu tespit edilen kadınların çoğu için herhangi bir problem oluşmaz. Ancak doğum sırasında özellikle normal doğumda, kalp yetmezliği gibi komplikasyonlar meydana gelebilir.
• Mitral kapak prolapsusu tedavi edilmeli midir?
  Tedavi gerektiren durumlar varsa tedavi edilmelidir. Mitral kapak prolapsusu belirtileri kontrol altına almak veya ilerlemesini önlemek için ilaçlar ve cerrahi yöntemler kullanılabilir.
• Mitral kapak prolapsusu ile yaşam kalitesi düşer mi?
  Genellikle hayat kalitesine önemli bir etkisi yoktur ancak bazı durumlarda belirtiler hayat kalitesini etkileyebilir. Bu nedenle belirtiler kontrol altına alınmalıdır.
• Mitral kapak prolapsusu engellilik sebebi midir?
  Mitral kapak prolapsusu kendisi başlı başına bir engellilik sebebi değildir ancak belirtiler komplike hale geldiğinde bir engellilik sebebi olarak değerlendirilebilir.